Hanes

WLPAN: O Israel i Gymru: Hanes cyrsiau Cymraeg i Oedolion / From Israel to Wales: The history of Welsh for Adults courses

/
Lynda Newcombe Hanes y Wlpan

Mae miloedd o ddysgwyr yn mynychu cyrsiau Cymraeg i Oedolion ledled y wlad, ond nid pob un ohonom ni sy'n gwybod sut y cychwynnodd y dosbarthau, eu fformat, a'u philosophi. Yn rhyfeddol, yn Israel mae gwreiddiau'r cyrsiau, yn y dulliau wedi'u defnyddio i adfywio'r Hebraeg. Arbenigydd mewn dwyieitheg yw Lynda Pritchard Newcombe, a ysgrifennodd ei

Darllenwch fwy...

David Callander: Dilyn Ôl-Traed Gwenffrewi – Golygu’r Seintiau / After Winefride – Editing the Saints

/
David Callander Gwenffrewi Capel Gwenffrewi

Mae Cymru’n arbennig o gyfoethog o ran ei seintiau; ceir toreth o enwau lleoedd yn llawn sancteiddrwydd ym mhob rhan o fap Cymru. Ac mae’r seintiau wedi dylanwadu’n fawr ar lenyddiaeth hefyd, yn yr Oesoedd Canol ac mewn cyfnodau mwy modern. Roedd traddodiadau’r seintiau yn ddylanwad pwysig ar ysgrifennwyr megis Saunders Lewis, er enghraifft. Dyma

Darllenwch fwy...

Rebecca Thomas o Brigysgol Caergrawnt / Cambridge University: Sut ddaeth pobl Cymru’n Gymry / How the people of Wales became Welsh

/
Rebecca Thomas- How the people of Wales became Welsh

Heddiw mae llawer o drigolion Prydain yn ystyried eu hunain yn Albanwyr, Saeson neu Gymry. Ond nid yw hynny wastad wedi bod yn wir. Yng Nghymru, er enghraifft, does dim un adeg ddiffiniol pan allwn ni ddweud y daeth y bobl yn ‘Gymry’. Mae Rebecca Thomas, ymchwilydd PhD ym Mhrifysgol Caergrawnt ac arbenigwraig ar Gymru’r

Darllenwch fwy...

Kathryn Hurlock: Sut mai’r Cymry tu allan i Gymru a gadwai Ŵyl Dewi Sant yn fyw / How the Welsh outside Wales kept St David’s Day alive

/
Kathryn Hurlock How the Welsh outside Wales kept St David’s day alive

Bu cyfnod pan leihâi poblogaeth Dewi Sant yng Nghymru. Dim ond diolch i’r Cymry a oedd wedi gadael gwlad eu tadau yr adfywiwyd Gŵyl Dewi Sant. Yma, mae Kathryn Hurlock, Uwch Ddarlithydd mewn Hanes Canoloesol, Manchester Metropolitan University, yn esbonio mwy… There was a time when St David’s popularity waned in Wales, and it was

Darllenwch fwy...

Pennaeth Ysgol y Gymraeg, Prifysgol Caerdydd, Dylan Foster Evans: Y Santes Dwynwen – nid Sant Ffolant Cymru! / How St Dwynwen wrongly became known as the Welsh Valentine

/
Dylan Foster Evans- How St Dwynwen wrongly became known as the Welsh Valentine

Mewn nifer o wledydd ledled y byd, Chwefror 14 ­– Dydd Gŵyl San Ffolant – yw diwrnod y cariadon. Ond yng Nghymru mae dyddiad arall gennym: Ionawr 25, sef Dydd Gŵyl Dwynwen. Beth, felly, yw hanes Dwynwen, a beth yw rôl ei gŵyl yn y Gymru gyfoes? Yma, mae Dylan Foster Evans, arbenigwr ar lenyddiaeth ganoloesol

Darllenwch fwy...