Ask Dr Gramadeg: Rhagenwau Personol- Fy, Dy, Ei ayyb / Personal Pronouns- How to say My, Your, His, Her etc

Dyma'r rhagenwau personol i gyd. Maen nhw'n cael eu defnyddio gydag enw ('car' / 'car') a berfenw ('caru' / 'to love'). Mae'r dabl isod yn dangos beth yw'r treiglad priodol hefyd.

Here are all the personal pronouns (with examples of a noun ‘car’ and a verb ‘caru’) along with the mutations they cause.

Rydyn ni'n gwybod sut mae dweud 'I love Siân' ('Dw i'n caru Siân') neu 'It's nice to see Ffred' ('Neis (yw) gweld Ffred'). Ond, sut mae mynd ymhellach i ddweud pethau trwy ddefnyddio rhagenw, yn hytrach na thrwy ddefnyddio enw. Er enghraifft, beth yw'r patrwm i'w ddefnyddio i ddweud pethau fel 'I love you' ('Dw I’n dy garu di) ac 'It's nice to see him' ('Neis ei weld e')?

A dweud y gwir, mae'r ffordd o wneud hyn yn Gymraeg yn wahanol i'r ffordd o wneud yr un peth yn Saesneg. Yn Gymraeg, bydd rhaid i ni ddefnyddio'r rhagenwau meddiannol ('fy...i / dy...di / ei...e / ei...hi / ein...ni / eich...chi / eu...nhw'). Dyma'r un rhagenwau byddwn ni'n eu defnyddio i ddweud pethau fel 'my car, your car, his car, her car, our car, your car, their car' ('fy nghar i, dy gar di, ei gar e, ei char hi, ein car ni, eich car chi, eu car nhw').

Wedyn, byddwn ni'n 'lapio' y rhagenwau meddiannol am y berfenw, gan gofio defnyddio'r treiglad cywir!

We know how to say 'I love Siân' ('Dw i'n caru Siân') or 'It's nice to see Ffred' ('Neis (yw) gweld Ffred'). But, how do we go a step further and say things using a pronoun, rather than a noun? For example, what is the pattern for saying things like like 'I love you' ('Dw i'’n dy garu di) and 'It's nice to see him' ('Neis ei weld e')?

Actually the way of doing this in Welsh is different from in English. In Welsh we have to use the possessive pronouns ('fy...i / dy...di / ei...e / ei...hi / ein...ni / eich...chi / eu...nhw'). These are the same ones we use to say things like 'my car, your car, his car, her car, our car, your car, their car' ('fy nghar i, dy gar di, ei gar e, ei char hi, ein car ni, eich car chi, eu car nhw').

Then we 'wrap' the possessive pronouns around the verb, remembering to use the correct mutation!

Wyt ti'n fy ngharu i?

Dw i'n dy garu di

Mae Sandra'n ei garu e

Dyw Ffred ddim yn ei charu hi

Mae e'n ei hanwybyddu hi

Mae pawb yn ein caru ni

Ydy e'n eich caru chi

Dydyn ni ddim yn eu caru nh

Rydyn ni'n eu hofni nhw

Ofnadw' dy weld di'n edrych mor sâl

Neis ei weld e

Grêt ei chlywed hi'n canu

Hyfryd eich gweld chi

Gwych eu gweld nhw'n ennill y gêm