Ask Dr Gramadeg: Gallu, Moyn & Eisiau

Gallu

To be able to; Dw i’n gallu… - I am able to, h.y., I can…

Gallu

To be able to - Dw i’n gallu… - I am able to, i.e. I can…

Moyn / Eisiau
Y geiriau 'eisiau' a 'moyn' sy'n golygu 'to want' yn Saesneg. Maen nhw ill dau'n cael eu defnyddio yn y De, lle mae'r gair 'eisiau' yn cael ei ynganu fel 'eesheh'. Yn y Gogledd, dim ond 'eisiau' sy'n cael ei defnyddio, ac yno 'eesho' yw'r ynganiad. Pan fydd 'moyn' mewn brawddeg, bydd rhaid defnyddio 'yn traethiadol' o'i flaen. Fodd bynnag, pan fydd 'esiau' mewn brawddeg, ni fydd rhaid defnyddio 'yn traethiadol', e.e:

Dw i’n moyn brechdan i ginio. Dw i eisiau brechdan i ginio - I want a sandwich for dinner.

Wedi dweud hynny, gan fod yr 'yn traethiadol' yn dod yn syth o flaen yr 'm' mewn 'moyn', mae'n gallu bod yn anodd clywed yr '(y)n' ar adegau.

Moyn / Eisiau
You will hear ‘eisiau’ (pronounced eesheh) as well as ‘moyn’, meaning ‘to want’. ‘Moyn’ and eisiau are used in South Wales. In North Wales only eisiau (pronounced as ‘eesho’) is used. When using ‘moyn’ in a sentence an ‘yn or ’n is required. This is not the case with ‘eisiau’. e.g:

Dw i’n moyn brechdan i ginio. Dw i eisiau brechdan i ginio.

Because the ‘yn’ or ‘n comes before the ‘m’ in ‘moyn’ it is sometimes difficult to hear.

* Rhagor o Enghreifftiau / More Examples

1. Dw i’n gallu hedfan awyren
I can fly an aeroplane

2. Wyt ti'n moyn brechdan i ginio?
Do you want a sandwich for dinner?

3. Dyw e ddim eisiau brechdan i ginio
He does not want a sandwich for dinner

4. Dydyn ni ddim yn gallu siarad Llydaweg
We can't speak Breton

5. Ydych chi'n moyn hufen iâ i frecwast?
Do you want ice-cream for breakfast?

6. Maen nhw eisiau mynd i Gernyw ar eu gwyliau
They want to go to Cornwall on their holidays